สี่แผ่นดิน เป็นเรื่องเล่าในมุมมองของ  แม่พลอย  สาวไทยใจงาม ที่ไม่ค่อยจะรู้เรื่องการเมือง เรื่องความเป็นไปของบ้านเมืองมากนัก แต่ชีวิตของเธอผ่านอะไรมาเยอะแยะมากมายตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 มาจนถึงรัชกาลที่ 8 เลยเรียกว่าเธอคือคนสี่แผ่นดิน แม่พลอย เป็นลูกสาวของพระยาพิพิธกับแม่แช่ม วันนึงแม่แช่มเอาแม่พลอยไปฝากในวังกับเสด็จ เสด็จก็โปรดให้คุณสาย คนสนิทเป็นคนดูแล แม่พลอยมีแม่ช้อยเป็นเพื่อนรุ่นเดียวกันในวัง ตั้งแต่เด็กจนโตเป็นสาว คุณเปรม เป็นชายหนุ่มรูปงาม หน้าตาดี การศึกษาดี มาเจอแม่พลอยผู้สวยงามตามท้องเรื่อง แถมยังกิริยามารยาทสมเป็นหญิงไทย ก็เลยติดใจ แต่แม่พลอยกลับไม่ชอบขี้หน้าเท่าไหร่ เพราะตัวเองมีคนที่ชอบอยู่แล้วเป็นพี่ชายช้อยนั่นเอง วันนึงแม่พลอยได้ข่าวว่าพี่ชายช้อยที่เคยสัญญารักมั่นว่าจะมาแต่งงานด้วยนั้น ดันหนีไปแต่งงานกับคนอื่น แม่พลอยก็เสียใจ คุณเปรมก็ตื๊อ เข้าทางผู้ใหญ่ ขอทั้งพ่อและเสด็จ ช้อยเป็นห่วงแม่พลอย แถมยังเห็นว่าคุณเปรมก็ดูรักจริง เลยยุแม่พลอยซะเลย จะยอมอยู่เฉยๆ ให้คนเคยรักเค้าหักหน้าได้ไง แต่งงานดีกว่า จริงๆ คุณเปรมมีลูกชายอยู่แล้ว 1 คน ชื่อ อ้น ซึ่งแม่พลอยมารู้ทีหลัง แต่ก็ไม่ได้รังเกียจอะไร แถมรับมาเป็นลูกด้วยซ้ำ หลังจากนั้น แม่พลอยก็คลอดลูก 3 คน คือ อั้น อ๊อด และประไพ ช่วงนี้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 เมื่อลูกๆ โต อ้นก็เลือกเรียนทหาร อั้นและอ๊อดไปเรียนเมืองนอก ระหว่างนั้นก็เกิดเหตุการณ์เปลี่ยนแปลงทางสังคมหลายอย่าง เช่น ให้ผู้หญิงไว้ผมยาว และนุ่งผ้าซิ่นแทนโจงกระเบน เมื่อลูกๆ แม่พลอยเรียนจบ ก็เกิดการสูญเสียครั้งใหญ่ นั่นคือ รัชกาลที่ 6 สวรรคต พอรัชกาลที่ 7 ขึ้นครองราชย์ ก็เริ่มมีความเห็นแตกแยกจากสองฝั่ง ในเรื่องระบอบการปกครองประเทศไทย มีฝั่งที่ต่อต้านอำนาจรัฐ เพื่อทวงคืนอำนาจให้ประชาชน ลูกๆ ของแม่พลอยเองก็แบ่งฝ่าย เกิดการโต้แย้งเช่นกัน เรื่องราวดำเนินไป จนกระทั่งรัชกาลที่ 7 สละราชสมบัติ หลังจากนั้นเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 บ้านแม่พลอยถูกระเบิดลง แม่พลอยรอดมาได้และกลับไปอยู่บ้านคลองที่เป็นบ้านเกิด รัชกาลที่ 8 สวรรคต แม่พลอยซึ่งเจ็บออดๆ แอดๆ อยู่แล้ว ก็สิ้นใจตาม สิ้นสุดเรื่องราวอันยาวนานที่แม่พลอยต้องประสบพบเจอมาทั้งชีวิต